Ý Lâm – Jack Lam

Tôi và 2 thằng bạn cùng cấp 3 và Sài Gòn học tập và lập nghiệp. Nói cùng quê chứ vào Sài Gòn 3 đứa 3 nơi, học 3 trường khác nhau, 3 ngành khác nhau và sinh sống 3 quận khác nhau.

Chúng tôi thường xuyên cafe và đôi khi là vài bữa nhậu kết nối tình bạn bè thêm gần gũi, bền chặt. Tôi thường chạy từ quận 10 qua Tân Phú để cafe và nhậu nhẹt. Chúng nó thì lần lượt hai thằng đứa thì 1 vợ 1 con, đứa thì mới cưới vợ, tôi thì FA cứ bay nhảy để kiếm thêm gì đó làm, vừa làm công việc chính nhưng vẫn nung nấu lập nghiệp riêng.

Sau nhiều lần gặp gỡ, trao đổi về khởi nghiệp, tụi nó cũng hứng thú để gây dựng cơ đồ riêng. Bàn về các ý tưởng kinh doanh ” quán cafe”, ” quán ăn Quảng”, và 1 vài thứ khác. Nhưng sau vài tuần, vài tháng thì chúng tôi quyết tâm hùn vốn để mở quán nhậu. Vì 1 thằng thích nhậu, 1 thằng cũng biết nấu ăn, một thằng muốn nâng tầm món Quảng. Chúng tôi có chung vision là lâp chũi nhà hàng quán ăn món Quảng nhiều chi nhánh, nhưng trước mắt mở quán nhỏ. 3 thằng không có nhiều tiền, nên có bao nhiêu góp bấy nhiêu, lúc đó cũng được vài chục củ.

Sau khi chốt được vốn và tỷ lệ ăn chia, chúng tôi chon địa điểm là nhà trọ thằng bạn vừa ở, vừa làm quán nhậu. Căn cứ là quận Bình Tân, tôi nhớ là liên khu 4-5. Nơi này được cái đối diện nhà là mảnh đất trống khá to, có cỏ (lúc đó biết mua lô nhỏ trong này thì giờ này nhon ;)). Chúng tôi trao đổi và thuê mảnh đất đó, dọn sạch sẽ, làm đặc khu ăn nhậu. Chỗ đó tối dọn bàn ăn nhậu ngoài trời khá mát và thoáng, trong nhà cũng có 2-3 bàn, khách nào thích ngồi trong nhà thì vào, và trường hợp mưa thì linh động di chuyển vào đó. Đa số khách chọn ngồi ngoài, vì mát mẻ, gần bếp nướng khói sương nhân ảnh mờ, khá phê cho việc nhậu và đàm đạo.

Giai đoạn đầu chưa có nhiều khách nên chúng tôi gôm gọn vài món ăn, ốc, bạch tuôt nướng, sò lông, tú linh nướng, càng ghẹ, hến xào xúc bánh đa, còn món cơm chiên thì sau này cập nhật thêm vì nhiều khách feedback rằng cần món ăn no, chứ ốc hoài thì không chắc bụng được. Dẫn người yêu tới thì ăn biết bao giờ no. Ngoài ra chúng tôi còn các món Quảng ai cũng biết Don, ram bắp – các món này cũng khá nhiều người mua mang về vì mang tính đặc sản và dễ ăn.

Vài tuần đầu vì chưa nhiều khách chúng tôi chơi luôn bán hàng ăn sáng – với menu là bún bò, và cháo má heo. Về cách làm bảng giá thì chúng tôi tham khảo nhiêù quán, chúng tôi lên bảng giá menu, trừ bia chúng tôi chỉ tăng 2-3 ngàn bù tiền đá, vì đa số khách đều uống bia và hiểu giá thị trường. Chúng tôi suy nghĩ và triển khai việc đi chợ sáng sớm 3h tại chợ Bình Điền để mua thịt cho rẻ. Đó là lần đầu tiên tôi trải nghiệm chợ đầu mối Bình Điền rất rộng, heo xẻ treo ngược 1 dãy dài thật kinh điển chắc tối nghĩ cỡ 100m, mà nhỏ lớn giờ chưa thấy. Các món ốc hải sản nhiều vô kể, 3 giờ – 4 giờ sáng chợ đã tập nập, các lái mối đổ về mua lấy sỉ lẻ các kiểu. Tầm 5h là họ đã chở về sớm để phân phối các nơi các quận hoăc tỉnh lân cận. Chúng tôi làm dăm 3 ngày thì ko đi nữa vì quá xa và không đủ kiên nhẫn, phần thì thức khuya dậy sớm liên tục. Vì vậy quyết định lên phương án khác đó là chạy tới chợ nào gần quán để mua cho nhanh, dù sao không ngon bằng nhưng số lượng cũng không nhiều. Giá thì cũng không chênh lệch bao nhiêu.

Anh em trong nhóm đều làm 2 jobs, riêng tôi thì cứ chiều 6h chạy xuống, 11h tối chạy về rất ” phê ” mà nghĩ lúc đó trâu chó thật. Thứ 7 chủ nhật tôi thường ở lại quán để làm việc với anh em

Nhớ nhất là câu chuyện sáng sớm dậy nấu bún bò. Đợt đó có mẹ thằng bạn cofounder vào phụ bán, đó là ngày tối thứ 6 và sáng sớm thứ 7 tối được cô gọi dậy lúc đó tầm 4h sáng, cô dậy sau đó gọi ” Ý ơi dậy con” tôi đang phê giấc nhưng động lực lúc đó thôi thúc tôi dậy và tỉnh ruồi ngay sau đó. Đó gọi là động lực công việc bạn thích, khi mà làm những việc như vậy thì mọi mệt mỏi ưu phiền lưu không có chỗ, chỉ còn là lao động lao động và lao động. Nên khi khởi nghiệp mà cái bạn yêu thích và thực sự nó sinh ra tiền thì bạn sẽ làm không biết mệt mỏi là vì vậy.

Công việc đầu tiên của viêc nấu sáng để bán đó là nhúng củi lò để nấu.Vì lò rất bự, trước đó là 1 bạn cofounder khác có nhiêm vụ sáng sớm nhớ mang củi dầu qua để nhúm lửa, tôi nhớ ra bạn đó nhiêm vụ tôi gọi điên ko nghe máy, nên bằng xách xe máy chay qua, gọi cửa mãi cũng không dậy chắc lúc đó đang phê giấc mơ về nhà hàng, phần thì chó hang xóm sủa, tôi đành ra về trắng tay. Lúc đó về nhà tìm khắp nhà mới thấy canh dầu hoả để nhúng củi xíu phực cháy tay. Nhưng dù sao sáng đó cũng có nồi bún và cháo cho khách ăn. Mỗi sang bán tầm 2 tiếng chung tôi cung lời tầm 500- 700k. bù cho các buồi tối nhậu chưa khách, đa số anh em tới ủng hộ.

Tôi chịu trách nhiệm chính là chạy quảng cáo facebook, kiêm trưởng phục vụ bàn, giữ xe và tư vấn các kiểu về giá, và kiêm nhà đầu tư thiên thần trong startup này.

Tháng thứ 2 khởi nghiệp trôi qua, khách cũng bắt đầu có. Chúng tôi độ nhậu bắt đầu lên đô, nào là bạn bè, anh em qua ủng hộ thì cũng ngồi uống cho vui cảm ơn anh em, nào thì khách mời chủ quán. Lúc đó 1 trong 2 cô vợ của cofounder có bầu, phần thì cô vợ “cofounder” khác nuôi con nhỏ đang bị ốm, trong khi chúng tôi vẫn chưa có thuê được người rửa chén 2 cô ấy vẫn thay phiên nhau, nhưng trong lúc bực bội gì đó thì cãi nhau, rốt cuộc 2 co-founder lại ảnh hưởng. Thành ra chúng tôi vừa nản vì quá vất, vừa thì áp lực kinh tế, nên chuyện này làm kích hoạt căng thẳng áp lực làm bung bể ra ” doanh nghiệp ” vì xich mích nội bộ mà không giải quyết được. Chúng tôi sau 2 tháng hơn quyết định stop ” nhà hàng quán nhậu ” với bao kinh nghiêm xương máu về quản trị doanh nghiệp nhỏ,kinh doanh đồ ăn hoặc khởi nghiệp với ngành F&B.